Tubifex jako pokarm dla ryb - przegląd badań i wiedza w pigułce

Bywa, że zupełnie niepozorne rzeczy okazują się niezwykle fascynujące - tak jak w przypadku Rurecznika mułowego. Z jednej strony to tylko niewielkie, czerwone robaczki, które kupujemy w sklepach z pokarmem dla ryb. Z drugiej te małe robaczki okazują się być jednym z filarów światowej akwakultury.

Co to jest Tubifex?

Tubifex, czyli po polsku Rurecznik mułowy, to maleńkie, segmentowane robaki, zwykle o czerwonobrązowej barwie. Tubifex występuje na całym świecie w środowiskach słodkowodnych, zamieszkuje muliste dna stawów, jezior, a nawet wolno płynących strumieni. Jeden z czynników, który pozwala mu przetrwać w tych czasami trudnych środowiskach to krew zawierająca hemoglobinę, podobnie jak nasza krew. Dzięki niej Rurecznik może zamieszkiwać środowiska ubogie w tlen - jego krew wiąże i transportuje go z niezwykłą wydajnością.

Rurecznik stanowił pokarm dla ryb jeszcze zanim zrozumieliśmy tego naukowe podstawy. Już w XIX wieku zaobserwowano, że ryby karmione Tubifexem rozwijają się prawidłowo, a współczesne badania potwierdziły to, co hodowcy wiedzieli od dawna - że rureczniki zawierają moc wartości odżywczych, szczególnie cennych dla rozwijających się ryb.

Zalety Rurecznika jako pokarmu dla ryb

Co dokładnie sprawia, że Tubifex jest tak dobrym pokarmem dla ryb? Jednym z kluczowych czynników jest wysoka zawartość białka w Rureczniku, jest to nawet do 50-60% białka w suchej masie. Do tego jest to białko wysokiej jakości, występujące w towarzystwie cennych aminokwasów i kwasów tłuszczowych, tak potrzebnych dla prawidłowego wzrostu i rozwoju młodych ryb.

Tubifex stanowi także naturalne źródło składników odżywczych dla ryb dorosłych, poprawiając ich kolor i ogólny stan zdrowia. Prawidłowo skomponowana dieta z udziałem rurecznika pozwala nie tylko utrzymać ryby przy życiu, zapewnia im także wartości odżywcze niezbędne do zachowania wysokiej odporności i efektownego wyglądu.

Kolejną zaletą Rurecznika jest jego rozmiar i tekstura. Tubifex jest na tyle mały, że może być łatwo spożywany nawet przez niewielkie ryby, a miękkie ciała rureczników są łatwe do strawienia.

Dla jakich ryb Tubifex?

Rurecznik to cenny pokarm nie tylko w hodowli przemysłowej ryb, ale i domowej akwarystyce. Ryby ozdobne, szczególnie te z rodziny karpiowatych, takie jak złote rybki i koi, szczególnie korzystają na dodatku Rurecznika do diety.

Tubifex to dobry pokarm dla (między innymi) poniższych rub:

• Babka złota (Brachygobius doriae)
• Badis bengalski (Dario dario)
• Bocja indochińska (Syncrossus berdmorei)
• Bocja tygrysia (Syncrossus helodes)
• Bystrzyk czerwony (Tetra czerwona)
• Danio erythromicron (Celestichthys erythromicron)
• Drobniczka jednodniówka (Heterandria formosa)
• Drobnotka nadobna (Neoheterandria elegans)
• Grubowarg dwubarwny, Labeo bicolor (Epalzeorhynchos bicolor)
• Gupik, Pawie oczko, Gupik pawie oczko (Poecilia reticulata)
• Labeo, Grubowarg zielony (Epalzeorhynchos frenatum)
• Microrasbora kubotai (Microdevario kubotai)
• Naskalnik Regana (Julidochromis regani)
• Niebiański Danio Perłowy (Danio margaritatus)
• Pyszczak nóż, Pyszczak płaskogłowy (Dimidiochromis compressiceps)
• Pyszczak rdzawy (Iodotropheus sprengerae)
• Pyszczak Saulosa (Pseudotropheus saulosi)
• Pyszczak Zebra Red (Maylandia estherae)
• Skalar, Żaglowiec (Pterophyllum scalare)
• Żaglowiec wysoki, Altum, Skalar wysoki, Skalar właściwy, olbrzymi (Pterophyllum altum)
• Szczelinowiec Leleupa (Neolamprologus Leleupi)
• Żałobniczka, Czarna Tetra (Gymnocorymbus ternetzi)
• Zbrojnik zebra (Hypancistrus zebra)

Jak wygląda hodowla Tubifexa?

Tradycyjnie pozyskiwanie Rurecznika polegało na wyławianiu go z błota i w niektórych miejscach nadal tak to wygląda. Jednak wraz ze wzrostem popytu na Tubifex zaczęto rozwijać inne metody zbioru, a w końcu także hodowli. Zmiana ta przyniosła ze sobą nowe wyzwania, ale i moc możliwości, szczególnie jeśli chodzi o zrównoważony rozwój i zapewnienie bezpieczeństwa oraz jakości Tubifexa na pokarm dla ryb.

Hodowla Tubifexa zaczyna się od stworzenia odpowiedniego środowiska, czyli podłoża złożonego z błota bogatego w materię organiczną. Coraz częściej stosuje się tu ekologiczne rozwiązania, takie jak wykorzystanie osadu mleczarskiego lub osadów z młynów ryżowych, co pozwala na zapewnienie źródła pożywienia dla akwakultury, znajdując korzystne zastosowanie dla odpadów organicznych.

Jak zbierany jest Rurecznik mułowy?

Istnieje kilka różnych metod, w zależności od skali operacji. Na mniejszą skalę używa się po prostu drobnej siatki, aby wyłowić robaki z powierzchni mułu. W przypadku dużych hodowli Tubifexa istnieją bardziej wyrafinowane metody, takie jak osuszanie wody i ostrożne zbieranie robaków z osadu. Niezależnie od metody, jest jeden kluczowy krok, którego nie można pominąć - sterylizacja.

Czy Tubifex jest brudny?

Niektórzy akwaryści ulegają mylnemu przekonaniu, że Tubifex żyje w brudzie. W rzeczywistości Rurecznik potrzebuje odpowiednio czystej wody z wystarczającą ilością tlenu, aby przetrwać i się rozmnażać. Regularne pomiary i podmiany wody w hodowli Tubifexa są konieczne, by usunąć nadmiar odpadów i utrzymać zdrowe środowisko. Do innych czynników istotnych w hodowli Rureczników należy temperatura, optymalnie utrzymywana w przedziale 20-25 stopni Celsjusza.

Czy Tubifex jest bezpieczny dla ryb?

Zanim Tubifex trafi do sprzedaży, niezbędna jest pewność, że dana partia jest bezpieczna dla ryb. Istnieje kilka powszechnie stosowanych metod. Jedną z nich jest dokładne płukanie robaków w roztworze soli. Pomaga to wyeliminować bakterie i pasożyty. Tubifex to stworzenia słodkowodne, ale może tolerować krótkotrwałe wystawienie na działanie słonej wody bez żadnych negatywnych skutków, a sól działa jak naturalny środek dezynfekujący. Inna metoda polega na użyciu słabego roztworu jodu przez krótki okres. Bez względu na metody oczyszczania, Tubifex, który trafia do sprzedaży jako pokarm dla ryb co do zasady, jest czysty i wolny od pasożytów.

Tubifex jako pokarm dla ryb - czy ma wady?

W przypadku Rurecznika mułowego może występować pewna zmienność w zależności od metod uprawy i rodzajów używanych odpadów organicznych, co ma wpływ na wahania w wartości odżywczej Tubifexa. Trwają badania mające na celu optymalizację technik hodowli i opracowanie standardowych protokołów. Celem jest zapewnienie, że zawartość składników odżywczych Tubifexa spełnia specyficzne potrzeby różnych gatunków ryb. W hodowli Tubifexa nie chodzi tylko o wyprodukowanie jak największej ilości pokarmu dla ryb - chodzi o produkcję pokarmu najlepszej jakości.

Bibliografia:

• Simangunsong, T., Anjaini, J., Situmorang, N., & Liu, C. H. (2023). The Latest Application of Tubifex as Live Feed in Aquaculture.
• Simangunsong, T., Anjaini, J., Soedibya, P. H. T., & Liu, C. H. (2024). Utilization of Tubifex Worms as Natural Feed for Growth and Development of Fish Larvae.
• Mandall, R. N., Kar, S., Chakrabarti, P. P., Chattopadhyay, D. N., Paul, B. N., Adhikari, S., Maity, J., & Pillai, B. R. Production of Tubifex - A New Dimension of Aquaculture in Feeding Juvenile Fish.
• Alam, M. A., Khan, M. A., Sarower-E-Mahfuj, M., Ara, Y., Parvez, I., & Amin, M. N. (2021). A Model for Tubificid Worm (Tubifex tubifex) Production and Its Effect on Growth of Three Selected Ornamental Fish.

 Tekst artykułu: inessiwinska@gmail.com